VIỆT NAM SỬ LƯỢC - TRẦN TRỌNG KIM
Vị lãnh tụ kính yêu Hồ Chí Minh đã
từng dạy dỗ nhân dân rằng: “Dân ta phải biết sử ta, cho tường gốc
tích nước nhà Việt Nam” vì muốn kêu gọi nhân dân ta phải hiểu rõ
tường tận về lịch sử của nước nhà. Dù đã được học qua rồi nhưng
bạn vẫn còn mơ hồ không có chút hiểu biết gì về quá khứ lịch sử
thì hãy tậu ngay cuốn sách “Việt Nam sử
lược” của tác giả Trần Trọng Kim để tìm hiểu sơ khai về
dòng chảy lịch sử nước nhà.
1.
Giới thiệu về tác giả và tác phẩm
Trần Trọng Kim được biết đến là
một nhà giáo dục, nhà nghiên cứu sử học, văn học ở Việt Nam. Ông
xuất thân trong một gia đình Nho giáo, từ nhỏ ông học chữ Hán, đến
khi trưởng thành vì lòng hiếu học nên ông qua Pháp học trường Thương
mại ở Lyon. Do vậy mà ông nắm rõ tường tận cả về Hán học và Tây
học, nghiên cứu về Nho giáo, Phật giáo và tiếng Việt. Trần Trọng Kim
được đánh giá rất tài năng với vốn hiểu biết sâu rộng. Trước năm
1945, Trần Trọng Kim có nhiều tác phẩm nổi tiếng về các lĩnh vực
sử học, văn, nghiên cứu và sư phạm như Vương Dương Minh, Sơ học luận
lý, Việt Năm văn phạm, Sư phạm yếu lược, Việt Nam sử lược,…và rất
nhiều tác phẩm khác.
Trong đó, tác phẩm “Việt Nam sử lược”
được coi là quyển sử Việt Nam đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ.
Quyển sách được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1920, dựa vào những
nghiên cứu trước đó như “Nam sử tiểu học” và “Sơ học An Nam sử lược”
từ những năm từ 1914 đến 1917. Có thể nói đây chính là bộ thông sử
đầu tiên viết bằng chữ quốc ngữ của nước ta và được soạn theo phương
pháp hiện đại. Cuốn sách có phong cách ngắn gọn, súc tích và dễ
hiểu, thích hợp với trình độ của đại chúng nên được tái bản nhiều
lần. Tuy nhiên do thời gian biên soạn quá ngắn nên sách có rất nhiều
chi tiết sai sót, sau này Trần Trọng Kim đã hiệu đính lại 2 lần nhưng
vẫn còn nhiều lỗi sai.
2. Tóm tắt nội dung và
review sách “Việt Nam sử lược”
Cuốn sách được tác giả biên soạn
gồm 5 phần theo từng giai đoạn lịch sử, mỗi phần lại chia thành từng
chương nhỏ và tương ứng với từng thời đại lịch sử nhằm giúp cho độc
giả thuận tiện tìm kiếm và dễ đọc hơn. Phần 1 – Thượng Cổ thời đại
nói về thời đại thượng cổ trong lịch sử Việt Nam. Đầu tiên là thời
lập quốc của các Vua Hungfm tiếp đến là thời nhà Thục do Thục Phán
vị trì. Sau đó lướt sơ qua đời Tam đại và triều đại nhà Tần nổi
tiếng trong lịch sử Trung Quốc. Ngoài ra, Trần Trọng Kim còn nghiên
cứu nhà Triệu – một triều đại không được công nhận trong lịch sử
nước ta trước khi bước vào giai đoạn nghìn năm Bắc thuộc.
Phần 2 – Thời đại thứ hai – Bắc
Thuộc thời đại sẽ trình bày về một nghìn năm Bắc thuộc của đất
nước và những cuộc khởi nghĩa của nhiều anh hùng lịch sử đã đấu
tranh để giành lại độc lập cho đất nước như Lý Bí, Phùng Hưng, Hai
bà Trưng,…và nhìn lại trận Bạch Đằng đầy oai phong của Ngô Quyền –
cũng là cột mốc chấm dứt gần 1000 năm Bắc thuộc của nước Việt ta.
Tiếp theo là phần 3 – Thời đại thứ ba – Tự Chủ thời đại, ở phần
này độc giả sẽ được nhìn ngắm khoảng thời gian tự chủ của đất
nước mình. Tới phần 4 – Thời đại thứ tư – Nam Bắc phân tranh sẽ tái
hiện thời kỳ phân tranh, đất nước bị chia cắt Đàng Trong – Đàng Ngoài
và cái kết chấm dứt tình trạng phân liệt Đàng Trong – Đàng ngoài là
cơ sở khôi phục quốc gia. Cuối cùng là phần 5 – Thời đại thứ năm –
Cậu Kim thời đại, các bạn đọc sẽ được điểm qua sự thống trị của
các vị vua thời nhà Nguyễn và những công lao cũng như sai lầm của
họ. Bên cạnh đó hiểu rõ hơn về nguyên nhân dẫn tới sự kiện Pháp
thuộc của nước ta.
Cuốn sách đã hệ thống lại toàn
bộ lịch sử nước ta đem đến cho độc giả những hiểu biết cơ bản nhất
để xâu chuỗi các sự kiện một cách hợp lí nhất qua 5 chương. Về mặt
hình thức, tác phẩm “Việt Nam sử lược” được viết bằng chữ Quốc ngữ
vì nó có ưu điểm dễ học, dễ đọc hiểu hơn chữ Nôm, chữ Hán, do đó
nó nhanh chóng được phổ cập hơn trong dân chúng. Chữ Quốc ngữ phổ
biến sâu rộng hơn trong quần chúng nhất là sau phong trào Đông Kinh
nghĩa thục. Cũng chính vì lẽ đó mà tác giả Trần Trọng Kim đã chọn
chữ Quốc ngữ trở lành một phương tiện ưu việt để chép sử và đưa sử
đến với người đọc. Cuốn sách được trình bày rất rõ ràng, ngắn gọn
và văn phong gần gũi dễ đọc nên chắc chắn rằng các bạn có thể dễ
dàng nhớ những cột mốc chính trong lịch sử phong kiến Việt Nam sau
khi đọc quyển sách này.
Về mặt nội dung, “Việt Nam sử
lược” không đào sâu chi tiết về những sự kiện hay con người lịch sử,
sách chỉ cung cấp cho người đọc những kiến thức nền tảng hay một
cái nhìn khái quát về lịch sử Việt Nam từ thời Hồng Bàng đến thời
Pháp thuộc. Điều này cho thấy tác giả đã thoát khỏi hoàn toàn lối
chép sử biên niên theo thời gian đơn của các tiền bối trước kia, giúp
người xem dễ hiểu và theo dõi hơn. Không chỉ vậy, tác giả còn ghi
chép, đánh giá, lên án những nhân vật phản quốc bán nước, làm ô
nhục quốc thể. Tác giả còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học
lịch sử dân tộc của đông đảo quần chúng. Trần Trọng Kim cũng giống
như các nhà nghiên cứu tiền bối khác, đã góp phần làm sáng tỏ tầm
quan trọng của lịch sử và mục đích để xây dựng quốc gia do tổ tiên
ta đã gầy dựng nên.
Tóm lại, bạn có thể tìm đọc
“Việt Nam sử lược” nếu bạn đang là học sinh, sinh viên hay có thể là
người yêu thích lịch sử, muốn có cái nhìn toàn cảnh nhất về sử
Việt. Nếu bạn mới bắt đầu công cuộc nghiên cứu, tìm hiểu sâu hơn về
lịch sử Việt Nam thì bạn cũng có thể bắt đầu với quyển sách này.
Một thế kỷ đã trôi qua, cuốn sách vẫn là bộ tín sử ngắn gọn súc
tích, sinh động và hấp dẫn nhất từ trước đến nay – một công trình
nghiên cứu xứng đáng nên có mặt trong tủ sách của mọi gia đình Việt.
Nhận xét
Đăng nhận xét